Mótmæli á sölu Íslandsbanka við Austurvöll 9. apríl. Ræða Ásthildar Lóu Þórsdóttur, formanns Hagsmunasamtaka heimilanna og þingmanns Flokks fólksins:

Kæru Íslendingar

Það er gaman að sjá allan þennan fjölda, þó tilefnið sé ekki gott. Loksins virðumst við vera búin að fá nóg! Í sölunni á Íslandsbanka kristallast spillingin á Íslandi. Í sölunni kristallast hvernig fjármálakerfið er alltaf látið ganga framar hagsmunum almennings. 

Þarna sést spillingin svart á hvítu, þannig að þeir sem ekki viðurkenna hana, eru annað hvort partur af henni eða slegnir alvarlegri blindu. Eftirmálar söluferlisins komu mér ekki á nokkurn hátt á óvart og ég var, sem nefndarmaður í efnahags- og viðskiptanefnd, búin að spyrja út í þessa möguleika með ýmsum hætti. Eins og t.d. hvernig hægt væri að tryggja „dreifða eignaraðild“ þegar þeir myndu líklega ekki vita hverjir væru á bakvið hina og þessa sjóði, sem vildu kaupa? Það gætu t.d. verið sömu aðilar og keyptu Arion banka. 

Eða hvernig þeir ætluðu að tryggja að hér kæmu ekki „gömlu útrásarvíkingarnir“, sem rændu bankana að innan, og keyptu þennan banka með peningunum sem þeir náðu úr honum á árunum fyrir hrun.

Hagsmunasamtök heimilanna hafa hlotið styrk frá Félagsmála- og vinnumarkaðsráðuneytinu til verkefnisins Neytendaréttur á fjármálamarkaði - ráðgjöf, stuðningur og hagsmunagæsla. Um er að ræða styrk frá ráðuneytinu af safnliðum fjárlaga 2022 að upphæð 3.000.000 kr.

Í umsókn Hagsmunasamtaka heimilanna um styrk til ráðuneytisins var sótt um styrk og brautargengi fyrir hagsmunagæslu lántakenda og lögfræðilegri ráðgjöf því öll heimili eiga rétt á og skal tryggður aðgangur að óháðri réttindagæslu gagnvart lánveitendum fasteignalána og annarra neytendalána. Skilyrðislaus hagsmunagæsla og óháð ráðgjöf er brýnust í alvarlegum greiðsluerfiðleikum og álitamálum, ekki síst ef nauðungarsala heimilis gæti verið yfirvofandi.

Aðalfundur 2022 - ávarp formanns á aðalfundi 23. febrúar

Við í stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna höfum stundum haft það á orði að samtökin ættu ekki að vera til; að það ætti ekki að vera þörf fyrir samtök sem þessi. En nú þegar þjóðfélagið og heimurinn allur hefur verið í greipum farsóttar og afleiðingar hennar á efnahagslífið hafa verið áberandi í opinberri umræðu í tvö ár má færa rök fyrir því að þörfin fyrir þau hafi sjaldan eða aldrei verið meiri en nú síðan þau voru stofnuð. 

Þörfin eftir hrunið var mikil. Þá tók ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttir þá meðvituðu ákvörðun að fórna heimilunum og Hagsmunasamtök heimilanna tóku til varna fyrir þau. Því skal haldið til haga að hefðu Hagsmunasamtök heimilanna ekki verið til staðar hefði enginn tekið til varna fyrir heimilin. Augljóslega var þá, eins og alla tíð síðan, við ofurefli að etja og að minnsta kosti 15.000 fjölskyldur misstu heimili sín, VEGNA stjórnvalda sem með aðgerðum sínum, eða eftir atvikum aðgerðarleysi, festu heimilin í gildru bankanna, þar sem þau gátu enga björg sér veitt. Þetta vitum við sem störfum á vettvangi Hagsmunasamtakanna því mörg okkar lentu í þessum hakkavélum bankanna sem ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttir smíðaði fyrir þá.

Ef við lentum ekki sjálf í þessari skelfingu höfum við horft upp á og orðið vitni að aðförum bankanna gegn ástvinum og fylgst með einhverjum þeirra þúsunda mála sem hafa komið á borð HH. Við vitum hvað getur gerst og við sjáum viðvörunarmerkin, jafnvel þegar enginn annar virðist sjá þau eða vilja viðurkenna stöðuna eins og hún er.

Núna blikka öll viðvörunarljós eins og jólatré á sterum

Formaður Hagsmunasamtaka heimilanna Ásthildur Lóa Þórsdóttir og nýr alþingismaður Flokks fólksins var í viðtali í Morgunblaðinu 31. janúar síðastliðinn. Það er óneitanlega fagnaðarefni að kröftugur málsvari og baráttumanneskja fyrir málstað samtakanna veki athygli fjölmiðla á málefnum sem hafa í raun og veru tekið rúman áratug að komast að í opinberri umræðu. Málefnum sem mætt hefur verið lengi með þöggun og fyrirstöðu gegn þeirri kröfu að raunverulegar afleiðingar efnahagshrunsins verði rannsakaðar. Málstaður Hagsmunasamtaka heimilanna snýst því ekki síst um bætta réttarstöðu lántakenda og óháða hagsmunagæslu en baráttan myndar sprungur i vegginn, eins og viðmælandi orðar það í viðtalinu. 

Vald bankanna er mikið

Meðal þess sem fjallað er um í Morgunblaðsviðtalinu eru þau tíu lagafrumvörp sem þingmaðurinn hefur lagt fram á Alþingi frá því það kom saman í desember.